Pravoslavna crkva i njeni vernici slave Svetog Nikolu, kojeg podjednako poštuju i zapadni i istočni hrišćani. Sveti Nikola je u Srbiji jedna od najčešćih slava i zaštitnik pravoslavnih porodica.
Svetog Nikolu, jednog od najvatrenijih zagovornika hrišćanske crkve i velikog protivnika jeretičkih učenja u prvim vekovima hrišćanske propovedi, danas obeležava Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici.
Svetog Nikolu podjednako poštuju i zapadni i istočni hrišćani, a u Srbiji je jedna od najčešćih slava i zaštitnik pravoslavnih porodica.
Smatra se da svi pravoslavni Srbi proslavljaju svetog Nikolu, polovina kao krsnu slavu dok su druga polovina gosti pravoslavnih domaćina.
Sveti Nikolaj, čije je ime u grčkom značenju – pobeditelj naroda, smatra se u hrišćanskom svetu pobediteljem dobra nad zlom, koji je kao propovednik pravoslavnog hrišćanstva u prvim vekovima imao najveći broj pristalica. Hrišćanske crkve slave takođe i prenos moštiju svetog Nikole koje su 22. maja 1096. godine prenesene iz Patare Mirlikijske u Bari, gde i danas počivaju, i smatraju se mestom na kome se sreću i na kome će se pomiriti istočni i zapadni hrišćani i njihove podeljene crkve.
Sveti Nikola je bio zaštitnik srpskih kraljeva pa su najstarije crkve njemu posvetili. U srpskim manastirima sveti Nikola se slika u odeždi arhiepiskopa, a među najlepše predstave spadaju i scene sa Prvog vaseljenskog Sabora su u manastiru Dečani.
U srpskom pravoslavlju slava svetog Nikole pada u vreme Božićnog posta pa je običaj da se na slavsku trpezu iznose posna jela.